Seçimler yaklaştıkça kamuoyu araştırma şirketlerinin çok
sayıda anketi yayınlanıyor. Türkiye’de geçmiş seçimlerdeki manipülasyon
iddialarından dolayı anketlere güven zaten pek yüksek değildi. Anketleri yayınlayanların
tarafsızlığı ve iyi niyeti bir yana, bu seçim öncesinde gergin siyasi ortamın
en tarafsız ve kaliteli ölçümü bile zorlaştırması muhtemel – seçmenler siyasi
tercihlerini açıklamakta önceki seçimlere göre daha çekingen olabilirler.
İç dinamiklerden kaynaklanan olumsuzluklara ek olarak Avrupa
ülkelerinde 2015 yılında yaşanan büyük sürprizler var: İngiltere, Polonya ve
Yunanistan’da seçimlere birkaç gün kala son derece güvenilir şirketler
tarafından yapılan anketler sonuçlardan çok uzak kaldı.
Türkiye’deki seçimleri ürün yelpazelerine alan yabancı bahis
siteleri var. Bu sitelerdeki fiyatlardan anketlere alternatif tahminler yapmak
mümkün.
Seçim Haritası ekibi olarak anketler ve bahis siteleri
dışında bir tahmin yöntemi geliştirilebilir mi diye düşündük.
Seçim Haritası’nda 7 Haziran 2015 seçimleri için bir
milletvekili sayısı hesaplama modülü geliştirmiştik. Partilerin hangi oy
oranıyla kaç milletvekili çıkartabileceğini hesaplamak için önceki seçimlerde
iller seviyesindeki oy dağılımlarını kullandık. Modül 7 Haziran seçimleri
öncesinde 300 bin kez kullanıldı.
Modül çok basit: dört partinin oy oranını giriyorsunuz,
Türkiye genelindeki milletvekili dağılımını gösteren bir grafik ile her ilde en
çok oyu hangi partinin aldığına göre renklendirilmiş bir harita alıyorsunuz. Bu
çıktıyı sosyal medyada paylaşabiliyorsunuz. Bu linkten ulaşabilirsiniz.
7 Haziran seçimlerinden sonra yeniden seçime gidilmesi
ihtimali belirdiğinde modülü 7 Haziran seçimlerinin illerdeki oy dağılımlarına
göre güncelleyerek tekrar kullanıma açtık.
Google Analytics verilerine göre 10 Temmuz 2015 ile 16 Ekim
2015 tarihleri arasında Seçim Haritası sitesini 317 bin kullanıcı ziyaret
etmiş. Bunlardan 95 bini milletvekili sayısı hesaplama modülünü kullanmış. AKP,
CHP, MHP ve HDP’nin oy oranları için 366 bin farklı kombinasyon hesaplama
modülüne veri olarak girilmiş.
Kullanıcıların modülü kullanırken partiler için muhtemel
gördükleri oy oranlarını mı giriyorlar? Açıkçası, emin değiliz. Ancak partiler
için girilen oy ortalama ve standart sapmalar oldukça makul görünüyor. Bu
nedenle büyük bir kullanıcı kümesinden gelen bu veriyi dikkate değer buluyoruz.
Modüle girilen ortalama oy seviyeleri şöyle:
AKP %39,5 CHP %27,7 MHP %15,4 HDP %12,3
95 bin seçmenin denediğini 366 bin oy oranı kombinasyonu önemli
bir veri, ama acaba tahmini yapan kitle genel kitleyle benziyor mi? Maalesef
tahminleri yapanlara seçimde hangi partiye oy vereceklerini sormadık, onun için
doğrudan ölçemiyoruz. Öte yandan dolaylı bir verimiz var: sitemizin genel trafiğinin
partiler arası dağılımını biliyoruz.
Seçim Haritası’nda 2015 yılı boyunca 2 milyon 86 bin oy
kullanılmış. Oylar adaylara veriliyor, ancak adaylara verilen oyları adayların
mensubu olduğu partilere göre dağıttığımızda şu sonuç ortaya çıkıyor: AKP %41,7 MHP %20,1 CHP %14,0 HDP %11,5 SP %6,0 Bağımsız
%3,7
Seçim Haritası kullanıcıları içinde AKP ve HDP
seçmenlerinin oranı ulusal oy seviyeleri oranında, MHP ve SP seçmeni göreceli
olarak yüksek, CHP seçmeni ise göreceli olarak düşük.
Milletvekili sayısı hesaplama modülüne girilen tercihlerdeki
ortalama oy oranı 7 Haziran’a kıyasla daha yüksek olan tek parti CHP. Bu
nedenle, site kullanıcıları içindeki CHP seçmenlerinin oranının genel seçmen
kitlesindeki CHP seçmenlerine göre daha yüksek olup olmadıklarını kontrol etmekte
yarar vardı. Görünen o ki, CHP oylarının yükseldiği tahminini yapan
örneklemimiz genel seçmen kitlesine göre daha az CHP seçmeni içeriyor. Tahminin
güvenilirliğini artıran bir faktör.
Yaptığımız bu analiz bilimsel bir örneklemeye dayanmıyor,
onun için sonuçlara temkinli yaklaşmakta fayda var. Ancak kamuoyuna açıklanan
anketler ve bahis sitelerinde oluşan fiyatların yanına üçüncü bir veri kaynağı
olarak seçimlerle ilgilenen herkesin dikkatine sunmak istedik.
No comments:
Post a Comment