Thursday 27 May 2010

Anayasa değişikliği konusunda ABD Anayasasının kuralları

Başbakan Erdoğan ısrarla TBMM'nin salt çoğunlukla Anayasayı değiştiremiyor olmasının demokrasiye aykırı olduğunu iddia ediyor. Kendisine 200 yılı aşkın bir süredir, pek çok krizi göğüsleyerek ayakta kalmış olan 1787 ABD Anayasasını hatırlatmak gerek.

ABD'de Anayasa değişikliği için iki yöntem var:
- Değişikliklerin parlamentonun iki kanadının her ikisinin de 2/3 çoğunluğu ile kabul edilmesi
- Eyaletlerin 2/3'ünün önerisi ve parlamentonun onayı ile bir "Anayasa konvansiyonu" toplanması; değişikliklerin bu konvansiyonda yapılması

Her iki yöntem altında da Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesi için eyaletlerin 3/4'ünde ayrı ayrı kabul edilmeleri gerekiyor.

ABD'de bu zor mekanizma neden konmuş? Ve neden başarılı olmuş?

Demokrasi yasama organı diktatörlüğü demek değildir. Yasama organı da oyunun kurallarına uymak zorundadır. Yasama organı kuralları keyfi olarak değiştirme imkanına sahip olursa bu da demokrasiye yönelik bir tehdit oluşturabilir.

Şimdi kendimize soralım: bizde bu kural geçerli olsa acaba TBMM'nin gizli oy kuralını ihlal ederek kabul ettiği Anayasa değişikliği paketi 81 ilin 61'inde kabul görür müydü? Cevap belli: Hayır.

No comments:

Post a Comment